راهیان ولایت معرفت سرا(علوی)
تشریحی ...عرفان فی الله علویراهیان ولایت معرفت سرا(علوی)
تشریحی ...عرفان فی الله علویعرفان اسلامی (18) خوف از نقصان در عبادت
عرفان اسلامی (18) خوف از نقصان در عبادت
نویسنده : استاد حسین انصاریان
شرح کتاب مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقة
شرح کتاب مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقة
5 ـ خوف از نقصان در عبادت ، یا قلّت آن در برابر عظمت حق
این خوف ، یکى از عالى ترین مراحل کمال انسانى ، و از بهترین علل براى حرکت بیشتر ، و به دست آوردن مقام برتر است .
با کمک این خوف ، انسان نسبت به عبادات و اطاعت از مول ، کوشش بیشترى خواهد کرد ، و سعى خواهد نمود ، عباداتش واجد تمام شرایط باشد .
کسى که قلبش به نور شناخت حقّ منوّر گردد ، و خداى خود را به حقیقت بشناسد ، و به عظمت و بزرگى او راه برد ، البته عبادت خود را هرچند زیاد و خالص باشد ، در جنب بزرگى او کوچک دیده ، وبلکه به حساب نخواهد آورد !
راستى در برابر عظمت بى نهایت در بى نهایت او ، انسان دچار وحشت شده ، و براى جبران این وحشت ناچار است هرچه در توان دارد ، مصرف آن عزیز کند.
انسان با آشنایى به قرآن و معارف الهى ، به این نتیجه خواهد رسید ، که علم حضرت دوست به هر چیزى محیط است ، و هیچ ذرّه اى از ذرّات عالم هستى ، از دایره علم آن جناب بیرون نیست ، با این آشنایى و توجّه ، ناگهان به خود آمده و فریاد برمى دارد ، آه شاید در خدمت من و عبادت و اطاعتم نقص وقصورى باشد که من به خاطر محدود بودن علمم از آن بى خبرم ، و ممکن است این نقص باعث شود که عمل من مورد قبول حبیب من نشود ، و یا اگر نقصى نداشته باشد ، عمل من در برابر بزرگى او ناچیز و یا هیچ است !! با این محاسبه انسان دچار خوف شدید مى شود، وبراى جبران آن دست به اطاعت وعبادت گسترده مى زند.................
با کمک این خوف ، انسان نسبت به عبادات و اطاعت از مول ، کوشش بیشترى خواهد کرد ، و سعى خواهد نمود ، عباداتش واجد تمام شرایط باشد .
کسى که قلبش به نور شناخت حقّ منوّر گردد ، و خداى خود را به حقیقت بشناسد ، و به عظمت و بزرگى او راه برد ، البته عبادت خود را هرچند زیاد و خالص باشد ، در جنب بزرگى او کوچک دیده ، وبلکه به حساب نخواهد آورد !
راستى در برابر عظمت بى نهایت در بى نهایت او ، انسان دچار وحشت شده ، و براى جبران این وحشت ناچار است هرچه در توان دارد ، مصرف آن عزیز کند.
انسان با آشنایى به قرآن و معارف الهى ، به این نتیجه خواهد رسید ، که علم حضرت دوست به هر چیزى محیط است ، و هیچ ذرّه اى از ذرّات عالم هستى ، از دایره علم آن جناب بیرون نیست ، با این آشنایى و توجّه ، ناگهان به خود آمده و فریاد برمى دارد ، آه شاید در خدمت من و عبادت و اطاعتم نقص وقصورى باشد که من به خاطر محدود بودن علمم از آن بى خبرم ، و ممکن است این نقص باعث شود که عمل من مورد قبول حبیب من نشود ، و یا اگر نقصى نداشته باشد ، عمل من در برابر بزرگى او ناچیز و یا هیچ است !! با این محاسبه انسان دچار خوف شدید مى شود، وبراى جبران آن دست به اطاعت وعبادت گسترده مى زند.................
عرفان اسلامی (18) خوف از نقصان در عبادت
نویسنده : استاد حسین انصاریان
شرح کتاب مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقة
شرح کتاب مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقة
5 ـ خوف از نقصان در عبادت ، یا قلّت آن در برابر عظمت حق
این خوف ، یکى از عالى ترین مراحل کمال انسانى ، و از بهترین علل براى حرکت بیشتر ، و به دست آوردن مقام برتر است .
با کمک این خوف ، انسان نسبت به عبادات و اطاعت از مول ، کوشش بیشترى خواهد کرد ، و سعى خواهد نمود ، عباداتش واجد تمام شرایط باشد .
کسى که قلبش به نور شناخت حقّ منوّر گردد ، و خداى خود را به حقیقت بشناسد ، و به عظمت و بزرگى او راه برد ، البته عبادت خود را هرچند زیاد و خالص باشد ، در جنب بزرگى او کوچک دیده ، وبلکه به حساب نخواهد آورد !
راستى در برابر عظمت بى نهایت در بى نهایت او ، انسان دچار وحشت شده ، و براى جبران این وحشت ناچار است هرچه در توان دارد ، مصرف آن عزیز کند.
انسان با آشنایى به قرآن و معارف الهى ، به این نتیجه خواهد رسید ، که علم حضرت دوست به هر چیزى محیط است ، و هیچ ذرّه اى از ذرّات عالم هستى ، از دایره علم آن جناب بیرون نیست ، با این آشنایى و توجّه ، ناگهان به خود آمده و فریاد برمى دارد ، آه شاید در خدمت من و عبادت و اطاعتم نقص وقصورى باشد که من به خاطر محدود بودن علمم از آن بى خبرم ، و ممکن است این نقص باعث شود که عمل من مورد قبول حبیب من نشود ، و یا اگر نقصى نداشته باشد ، عمل من در برابر بزرگى او ناچیز و یا هیچ است !! با این محاسبه انسان دچار خوف شدید مى شود، وبراى جبران آن دست به اطاعت وعبادت گسترده مى زند.
با کمک این خوف ، انسان نسبت به عبادات و اطاعت از مول ، کوشش بیشترى خواهد کرد ، و سعى خواهد نمود ، عباداتش واجد تمام شرایط باشد .
کسى که قلبش به نور شناخت حقّ منوّر گردد ، و خداى خود را به حقیقت بشناسد ، و به عظمت و بزرگى او راه برد ، البته عبادت خود را هرچند زیاد و خالص باشد ، در جنب بزرگى او کوچک دیده ، وبلکه به حساب نخواهد آورد !
راستى در برابر عظمت بى نهایت در بى نهایت او ، انسان دچار وحشت شده ، و براى جبران این وحشت ناچار است هرچه در توان دارد ، مصرف آن عزیز کند.
انسان با آشنایى به قرآن و معارف الهى ، به این نتیجه خواهد رسید ، که علم حضرت دوست به هر چیزى محیط است ، و هیچ ذرّه اى از ذرّات عالم هستى ، از دایره علم آن جناب بیرون نیست ، با این آشنایى و توجّه ، ناگهان به خود آمده و فریاد برمى دارد ، آه شاید در خدمت من و عبادت و اطاعتم نقص وقصورى باشد که من به خاطر محدود بودن علمم از آن بى خبرم ، و ممکن است این نقص باعث شود که عمل من مورد قبول حبیب من نشود ، و یا اگر نقصى نداشته باشد ، عمل من در برابر بزرگى او ناچیز و یا هیچ است !! با این محاسبه انسان دچار خوف شدید مى شود، وبراى جبران آن دست به اطاعت وعبادت گسترده مى زند.
از نبىّ اکرم نقل شده ، وقتى در محراب عبادت مى ایستاد به پیشگاه حق عرضه مى داشت :
ما عَرَفْناکَ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ وَما عَبَدْناکَ حَقَّ عِبادَتِکَ .
آن طور که شایسته توست تو را نشناخته و به عبادت تو اقدام نکرده ایم !!
عاشق او هرچه به او نزدیک تر مى شود ، به عظمت و جلال او بیشتر پى مى برد ، و در این صورت دچار خوف عظیم تر شده و عبادت خود را هرچند زیاد باشد ناچیز مى بیند ، این خوف به دنبالش کثرت عبادت هست ، تا وقتى که سالک به مقام قرب نایل شده ، و به وصال و لقاء محبوب مى رسد ، آن زمان است که خوف او مبدّل به امن گشته ، و به عالى ترین درجات انسانى رسیده است .
این گونه سیر و حرکت ، و این نحو شور و اشتیاق ، و این شکل خوف و کثرت عبادت را در وجود امام عارفین ، مولاى موحّدین ، سرحلقه عاشقین ، امیرالمؤمنین (علیه السلام) مى توان یافت :
در این زمینه بهتر است که به گفتار ضرار بن ضمره ، عاشق دلباخته على (علیه السلام) ، در برابر معاویه توجه کرد .
معاویه به ضرار گفت : على را برایم وصف کن ، ضرار گفت : مرا از این برنامه معاف بدار ، معاویه گفت : هیچ راهى جز توصیف على ندارى ، ضرار گفت : اکنون که ناچارم مى گویم .
به خدا قسم ، على از شناخت عقل و اندیشه ما بسیار دور رس بود ، بر همه چیز توان داشت ، گفتارش میزان شناخت حق و باطل بود ، و جز به عدالت حکمى از حضرتش صادر نگشت .
از سراسر وجود او دانش و علم مى ریخت ، و تمامى نواحى هویّت و ماهیّتش گویاى حکمت بود .
از دنیا و شکوهش وحشت داشت ، و با تاریکى شب انسى عجیب برقرار مى کرد ، اشکش به خاطر ترس از عظمت حق فراوان بود .
همیشه در اندیشه و تفکّر به سر مى برد ، و لباس زیر و خشن را دوست داشت ، و غذایش را جز نان جوین ، و مواد بسیار عادى که لذّتى در آن نبود ، چیزى تشکیل نمى داد .
به هنگامى که بین ما بود ، با ما فرقى نمى کرد ، از جواب هر خواسته مشروعى که داشتیم امتناع نداشت ، وقتى از او دعوت مى کردیم اجابت مى فرمود .
به خدا قسم با اینکه به او نزدیک بودیم ، و او هم با ما نزدیک بود ، ولى انگار از عظمت و بزرگى اش یاراى سخن گفتن با او را نداشتیم .
اهل دین را فوق العاده گرامى مى داشت و با افتادگان نشست و برخاست مى نمود .
در زمان حکومتش هیچ قدرتمندى از ترس عدالت على ، جرئت اعمال زور و سلطه اش را نداشت ، و هیچ ضعیفى از رسیدن به عدل على مأیوس نبود .
خدا را به شهادت مى طلبم که شاهد شبهاى على بودم ، زمانى که پرده تاریک شب به رخسار جهان در مى افتاد ، و ستارگان در آسمان دنیا به جلوه گرى مى نشستند او محاسن خود را به دست مى گرفت ، و همچون آدم مار گزیده به خود مى پیچید و چون انسان غصه دار اشک مى ریخت و مى گفت : دنیا برو غیر مرا گول بزن ، خود را به من عرضه مکن ، و براى جلب من ، متوسّل به هفت قلم آرایش مشو ، چه دور است ، چه دور است که بتوانى مرا فریب دهى ، من تو را سه طلاقه کرده ام ، و جاى هیچ گونه رجوعى براى تو باقى نگذاشته ام ، مدّت تو بسیار کوتاه ، و خطرت براى فرزند آدم بزرگ است ، و عیش و خوشیت اندک !!
آه که توشه ام براى سفر آخرت کم است ، واى که عبادتم براى دفع وحشت از راهى که در پیش دارم اندک است !!
ناگهان معاویه گریست ، و گفت خدا رحمت کند ابوالحسن را ، که به خدا قسم این چنین بود ، سپس گفت : اى ضرار حزن و اندوهت نسبت به او چگونه است ؟ گفت : مانند کسى که فرزندش را در لانه اش سر بریده ، و گریه گلوگیر او شده ، و از غصه آرام نمى گیرد ، و اندوهش به پایان نمى رسد !!
آری بندگیهای ما هر چند زیاد باشد ، باز معلول لطف و توفیق و عنایت اوست، و بندگی ما کجا و عظمت و بزرگی و جلال وا کجا؟!
بیائید همه ما هم چون پیامبر بزرگ فریاد بزنیم: ما عَبَد ناکَ حَقٌ عِبادَتِکَ و چون علی بن ابیطالب ناله جانسوز بر آریم که آه مِن قِلٌهِ الزٌاد رَبُعدِ السٌفَرِ.
منبع: http://erfan.ir
ما عَرَفْناکَ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ وَما عَبَدْناکَ حَقَّ عِبادَتِکَ .
آن طور که شایسته توست تو را نشناخته و به عبادت تو اقدام نکرده ایم !!
عاشق او هرچه به او نزدیک تر مى شود ، به عظمت و جلال او بیشتر پى مى برد ، و در این صورت دچار خوف عظیم تر شده و عبادت خود را هرچند زیاد باشد ناچیز مى بیند ، این خوف به دنبالش کثرت عبادت هست ، تا وقتى که سالک به مقام قرب نایل شده ، و به وصال و لقاء محبوب مى رسد ، آن زمان است که خوف او مبدّل به امن گشته ، و به عالى ترین درجات انسانى رسیده است .
این گونه سیر و حرکت ، و این نحو شور و اشتیاق ، و این شکل خوف و کثرت عبادت را در وجود امام عارفین ، مولاى موحّدین ، سرحلقه عاشقین ، امیرالمؤمنین (علیه السلام) مى توان یافت :
در این زمینه بهتر است که به گفتار ضرار بن ضمره ، عاشق دلباخته على (علیه السلام) ، در برابر معاویه توجه کرد .
معاویه به ضرار گفت : على را برایم وصف کن ، ضرار گفت : مرا از این برنامه معاف بدار ، معاویه گفت : هیچ راهى جز توصیف على ندارى ، ضرار گفت : اکنون که ناچارم مى گویم .
به خدا قسم ، على از شناخت عقل و اندیشه ما بسیار دور رس بود ، بر همه چیز توان داشت ، گفتارش میزان شناخت حق و باطل بود ، و جز به عدالت حکمى از حضرتش صادر نگشت .
از سراسر وجود او دانش و علم مى ریخت ، و تمامى نواحى هویّت و ماهیّتش گویاى حکمت بود .
از دنیا و شکوهش وحشت داشت ، و با تاریکى شب انسى عجیب برقرار مى کرد ، اشکش به خاطر ترس از عظمت حق فراوان بود .
همیشه در اندیشه و تفکّر به سر مى برد ، و لباس زیر و خشن را دوست داشت ، و غذایش را جز نان جوین ، و مواد بسیار عادى که لذّتى در آن نبود ، چیزى تشکیل نمى داد .
به هنگامى که بین ما بود ، با ما فرقى نمى کرد ، از جواب هر خواسته مشروعى که داشتیم امتناع نداشت ، وقتى از او دعوت مى کردیم اجابت مى فرمود .
به خدا قسم با اینکه به او نزدیک بودیم ، و او هم با ما نزدیک بود ، ولى انگار از عظمت و بزرگى اش یاراى سخن گفتن با او را نداشتیم .
اهل دین را فوق العاده گرامى مى داشت و با افتادگان نشست و برخاست مى نمود .
در زمان حکومتش هیچ قدرتمندى از ترس عدالت على ، جرئت اعمال زور و سلطه اش را نداشت ، و هیچ ضعیفى از رسیدن به عدل على مأیوس نبود .
خدا را به شهادت مى طلبم که شاهد شبهاى على بودم ، زمانى که پرده تاریک شب به رخسار جهان در مى افتاد ، و ستارگان در آسمان دنیا به جلوه گرى مى نشستند او محاسن خود را به دست مى گرفت ، و همچون آدم مار گزیده به خود مى پیچید و چون انسان غصه دار اشک مى ریخت و مى گفت : دنیا برو غیر مرا گول بزن ، خود را به من عرضه مکن ، و براى جلب من ، متوسّل به هفت قلم آرایش مشو ، چه دور است ، چه دور است که بتوانى مرا فریب دهى ، من تو را سه طلاقه کرده ام ، و جاى هیچ گونه رجوعى براى تو باقى نگذاشته ام ، مدّت تو بسیار کوتاه ، و خطرت براى فرزند آدم بزرگ است ، و عیش و خوشیت اندک !!
آه که توشه ام براى سفر آخرت کم است ، واى که عبادتم براى دفع وحشت از راهى که در پیش دارم اندک است !!
ناگهان معاویه گریست ، و گفت خدا رحمت کند ابوالحسن را ، که به خدا قسم این چنین بود ، سپس گفت : اى ضرار حزن و اندوهت نسبت به او چگونه است ؟ گفت : مانند کسى که فرزندش را در لانه اش سر بریده ، و گریه گلوگیر او شده ، و از غصه آرام نمى گیرد ، و اندوهش به پایان نمى رسد !!
آری بندگیهای ما هر چند زیاد باشد ، باز معلول لطف و توفیق و عنایت اوست، و بندگی ما کجا و عظمت و بزرگی و جلال وا کجا؟!
بیائید همه ما هم چون پیامبر بزرگ فریاد بزنیم: ما عَبَد ناکَ حَقٌ عِبادَتِکَ و چون علی بن ابیطالب ناله جانسوز بر آریم که آه مِن قِلٌهِ الزٌاد رَبُعدِ السٌفَرِ.
منبع: http://erfan.ir
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد