شب زنده دارى ائمه اطهار علیهم‏السلام

شب زنده دارى ائمه اطهار علیهم‏السلام

انبیاى الهى و ائمه طاهرین علیهم‏السلام و بیداران راه و عاشقان جمال و عارفان به حضرت مولا قسمت عمده‏اى از ساعات شب خود را به قیام و سجود و رکوع و قنوت و گریه مى‏گذراندند و بالاترین لذت را از این برنامه عظمى و مسئله والا مى‏بردند . بیدارى شب و عبادت و مناجات رسول عزیز اسلام صلى‏الله‏علیه‏و‏آله داستانى است که هر انسانى از شنیدن آن تعجب مى‏کند و گاهى انسان ، طاقت استماع عبادات رسول مکرم الهى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله را ندارد .
على علیه‏السلام اَعبد مردم و سید عابدین و مصباح متهجدین بود ، نمازش از همه کس بیشتر و روزه‏اش فزون‏تر بود ، تمام بندگان الهى از آن جناب نماز شب و ملازمت در اقامت نوافل را آموختند و شمع یقین را در راه دین از مشعل او افروختند .
پیشانى نورانى‏اش از کثرت سجود پینه کرده بود و محافظت آن بزرگوار بر اداى نوافل به حدى بود که نوشته‏اند : در لیلة الهریر در جنگ صفین در بین دو لشکر نطعى برایش گسترده بودند و بر آن نماز مى‏کرد و تیر از راست و چپ او مى‏گذشت و بر زمین مى‏آمد و ابدا آن حضرت را تزلزلى نبود و وحشتى در ساحت وجود مقدسش راه نداشت ؛ به هنگام شب آن چنان در عبادت و گریه غرق بود که گاهى غش مى‏کرد و مهم‏تر از همه این‏که حضرت على بن الحسین علیه‏السلامبا آن کثرت عبادت و نماز مى‏فرمود :
وَمَنْ یَقْوى عَلى عِبادَةِ عَلِىِّ بْنِ أَبیطالِبٍ عَلَیْهِ السَّلامُ؟ !
چه انسانى را توانایى عبادت على بن ابیطالب علیه‏السلام است ؟ !
امام صادق علیه‏السلام مى‏فرماید : امام حسن علیه‏السلام در زمان خود از همه اهل زمان عبادت و زهدش بیشتر بود .
هرگاه یاد مرگ و قبر و بعث و نشور و گذشتن بر صراط مى‏کرد ، گریه مى‏کرد و چون عرض اعمال را بر حضرت حق توجه مى‏نمود ، نعره مى‏کشید و مدهوش مى‏گشت و چون به نماز مى‏ایستاد ، بندهاى بدنش مى‏لرزید ؛ براى این‏که خود را در برابر حضرت ذوالجلال مى‏دید و چون یاد بهشت و دوزخ مى‏کرد ، مضطرب مى‏شد ، مانند اضطراب کسى که دچار گزش مار و عقرب شده ، در آن حال از خداوند طلب بهشت مى‏کرد و به حضرت او از عذاب جهنم پناه مى‏برد .
ابن بابویه به سند معتبر از امام مجتبى علیه‏السلام روایت مى‏کند که حضرت فرمود : در شب جمعه مادرم فاطمه علیهاالسلام در محراب خود ایستاده و مشغول بندگى حق تعالى گردید و پیوسته در رکوع و سجود و قیام و دعا بود تا صبح طالع شد .
ابن‏عبد ربه - که از علماى بزرگ اهل سنت است - در کتاب «عقد الفرید» روایت کرده که : خدمت حضرت على بن الحسین عرض شد : چرا اولاد پدر شما کم است ؟
فرمود : تعجب است که چگونه مثل من اولادى از براى او باشد ؟ چه آن که پدرم در هر شبانه روز هزار رکعت نماز مى‏گذارد، پس چه زمان فرصت رفتن پهلوى زن داشت ؟
امام چهارم علیه‏السلام عابدترین مردم اهل روزگار بود و کسى از مردم عالم طاقت عبادت او را نداشت !!
آن حضرت در شبانه روز هزار رکعت نماز مى‏خواند و به وقت نماز بر بدنش لرزه مى‏افتاد و رنگش زرد مى‏شد و چون به نماز مى‏ایستاد ، مانند ساق درخت بى‏حرکت بود و چون به مالک یوم الدین مى‏رسید چندان آن را تکرار مى‏کرد که نزدیک بود قالب تهى کند و وقتى که به سجده مى‏رفت ، سر بر نمى‏داشت تا عرق از جبین مبارکش جارى شود و شب‏ها را به عبادت به روز مى‏آورد .
از حضرت صادق علیه‏السلام روایت شده که پدرم امام باقر علیه‏السلام فرمود : روزى که بر پدرم على بن الحسین علیه‏السلام وارد شدم ، دیدم که عبادت در آن حضرت بسیار تأثیر کرده و رنگ مبارکش از بیدارى زرد گردیده و دیده‏اش از بسیارى گریه مجروح گشته و پیشانى نورانیش از کثرت سجود پینه کرده و قدم شریفش از زیادى قیام در نماز ورم کرده ، چون او را بر این حال مشاهده کردم ، خودم را نتوانستم از گریه حفظ کنم ، بسیار گریستم ، آن حضرت متوجه تفکر بودند ، بعد از زمانى به من نظر انداختند و فرمودند که بعضى از کتاب ها که عبادت على علیه‏السلام در آنجا نوشته شده به من ده ، چون بیاوردم و پاره‏اى بخواندند ، بر زمین گذاشتند و فرمودند : چه کسى یاراى آن را دارد که مانند على بن ابیطالب عبادت کند .
براى هریک از ائمه علیهم‏السلام به همین‏گونه عباداتى به خصوص به وقت شب نوشته‏اند که انسان از خواندن یک سطر آن ، از عبادات تمام عمرش خجالت مى‏کشد !
حالاتى که براى شب عاشقان نوشته‏اند ، آدمى را به حیرت انداخته و گاهى تصورش براى انسان مشکل است ، چه رسد به تصدیقش !
درباره ابو اسحاق سبیعى از اصحاب حضرت زین العابدین علیه‏السلامو اوثق ثقات و خواهر زاده بریر که یکى از شهداى کربلا بود ، نوشته‏اند : در زمان وى عابدتر و صادق‏تر از او نبود و چهل سال تمام با وضوى شام نماز صبح را خواند

برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان